Linux'ta Dosya ve Klasör İzinleri: Görüntüleme ve Değiştirme Örnekleri
Dosya ve klasör izinleri, üç farklı erişim seviyesine sahiptir: okuma, yazma ve yürütme. Kullanıcılara izinler, dosya sahibi, grup ve diğer kullanıcılar olarak üç ayrı kategoriye ayrılır.
Dosya ve Klasör İzinlerini Görüntüleme
Dosya ve klasör izinlerini görüntülemek için, terminali açın ve ls -l komutunu girin. Bu, belirli bir dizindeki dosyaların ve klasörlerin listesini ve izinlerini gösterecektir. İzinlerin bir örneği şu şekildedir:
-rw-r--r-- 1 kullanici kullanici 0 May 12 09:01 deneme.txt
Bu çıktı, dosyanın izinlerini açıklar. İlk karakter, dosya tipini gösterir. "-" dosyanın bir düzenli dosya olduğunu, "d" bir dizin olduğunu ve "l" bir sembolik bağlantı olduğunu belirtir.
Sonraki üç karakter, dosya sahibinin izinlerini belirtir. İlk karakter "r" ise, dosyanın sahibinin okuma izni vardır. İkinci karakter "w" ise, yazma izni vardır ve üçüncü karakter "x" ise, dosya sahibi dosyayı yürütebilir.
Sonraki üç karakter, dosyanın grubunun izinlerini belirtir ve sonraki üç karakter de diğer kullanıcıların izinlerini belirtir. Aynı şekilde, "r", "w" ve "x" karakterleri okuma, yazma ve yürütme izinlerini belirtir.
Dosya ve Klasör İzinlerini Değiştirme
Dosya ve klasör izinlerini değiştirmek için, chmod komutunu kullanabilirsiniz. chmod komutunun kullanımı şu şekildedir:
chmod [izinler] [dosya veya klasör adı]
Örneğin, aşağıdaki komut, kullanıcının deneme.txt dosyasını okuma, yazma ve yürütme izni aldığını gösterir:
chmod u+rwx deneme.txt
Burada "u" dosya sahibini temsil eder ve "rwx" dosya sahibinin okuma, yazma ve yürütme izinlerini belirtir. "+" sembolü, bu izinlerin eklenmesini belirtir. "deneme.txt" dosya adıdır.
Kullanıcının dosya sahibi olarak grup izinlerini değiştirmek istediğinde, "g" seçeneği kullanılır. Aşağıdaki komut, grup üyelerinin deneme.txt dosyasını yürütme izni aldığını gösterir:
chmod g+x deneme.txt
Burada "g" grup üyelerini temsil eder ve "+x" yürütme iznini ekler. "-" sembolü, bu iznin kaldırılmasını belirtir.
Son olarak, tüm kullanıcıların izinlerini değiştirmek için "a" seçeneği kullanılır. Aşağıdaki komut, tüm kullanıcıların deneme.txt dosyasına okuma ve yazma izni aldığını gösterir:
chmod a+rw deneme.txt
Burada "a" tüm kullanıcıları temsil eder ve "+rw" okuma ve yazma iznini ekler.
Dosya ve klasör izinleri, Linux işletim sisteminin güvenliği için son derece önemlidir. Dosya ve klasör izinlerinin doğru şekilde ayarlanması, dosyalarınızın ve klasörlerinizin sadece yetkili kullanıcılar tarafından erişilebilir olmasını sağlayacaktır. Yukarıda belirtilen örnekler, Linux kullanıcılarının dosya ve klasör izinlerini nasıl görüntüleyebileceklerini ve nasıl değiştirebileceklerini göstermektedir.
HASAN KAYAPINAR
HAKKIMDA